Opis dojścia

Jaskinia zlokalizowana jest w Wąwozie Jamki (południowe zbocze). Jest nieudostępniona do zwiedzania.

Opis jaskini

Do wnętrza prowadzi 14 metrowej głębokości studnia. Z salki położonej pod studnią prowadzą w dwie strony poziome korytarze. W kierunku W biegnie ok. 30 metrowej długości korytarz z niewielkimi odgałęzieniami.Ta część od występującego na ścianach skonsolidowanego mleka wapiennego została nazwana Białymi Partiami. Główny Ciąg prowadzi spod studni wejściowej ogólnie w kierunku SE. Jest to kilkudziesięciometrowej długości poziomy korytarz, przebiegający na poziomie 12-17 metrów poniżej otworu. Korytarz ten, w końcowej części, za zaciskiem (Z I), znacznie się obniża, aż osiąga wysokość kilkunastu centymetrów. Środkowa część korytarza, o długości ponad 20 metrów, ma charakterystyczny, T-kształtny przekrój. Część górna jest fragmentem pierwotnego ciągu o okrągłym przekroju, zaś część dolna to meander o przekroju kilkudziesięciu centymetrów i wysokości do 6 metrów.

Od poziomego ciągu głównego odchodzą trzy studnie. Pierwsza z nich niezwykle ciasna (zacisk Z III), ma głębokość ok. 7 metrów. Druga, zaczynająca się w oknie położonym w środkowej części meandra ma głębokość 12 metrów i sprowadza na dno jaskini (-30,5 metra). Na dnie trzeciej studni, o głębokości 11 metrów i ścianach pokrytych kilkumetrowej długości żebrami naciekowymi znajduje się krótki korytarz, w południowej części zamknięty naciekami.

Kierunki rozwinięcia korytarzy jaskini są zgodne z dominującymi kierunkami spękań ciosowych w rejonie krakowskim. W jaskini są dobrze widoczne kolejne etapy jej rozwoju. Pierwotnie rozwój nastąpił w warunkach freatycznych, a następnie wadycznych, o czym świadczy kształt korytarzy i zachowane na ścianach formy wymyć. Jaskinia jest prawdopodobnie fragmentem większego systemu odwadniającego rejon Wąwozu Jamki, zapewne ku Dolinie Sąspowskiej. Do systemu tego być może należało również położone ponad jaskinią Schronisko Przechodnie.

Namulisko gliniaste, jedynie na półkach studni wejściowej i pod studnia humusowe. Miejscami spąg jaskini tworzy polewa naciekowa. Na półkach w T-kształtnym korytarzu zachowane są fragmenty osadów klastycznych, będących prawdopodobnie dawnym wypełnieniem jaskini. Są to scementowane żwiry o rozproszonym szkielecie ziarnowym. We frakcji żwirowej dominują fragmenty wapieni jurajskich oraz klasty zbudowane z nieprzeźroczystych minerałów.

W jaskini obficie występuje różnorodna szata naciekowa. W partiach przyotworowych oraz w Białych Partiach na ścianach znajdują się skonsolidowane polewy z kożuchowej odmiany mleka wapiennego. W ciągu głównym, w salce, gdzie zaczyna się trzecia studnia występują kolumny naciekowe. Największa z nich ma wysokość 1,4 m. Ponadto w jaskini występują stalaktyty, pola ryżowe, nacieki wełniste i żebra naciekowe o długości dochodzącej do 1,5 metra. Część z tych form jest zbudowana prawdopodobnie ze skonsolidowanej odmiany spilśnionego mleka wapiennego. W miseczkach pól ryżowych stwierdzono występowanie ziarn obleczonych. W chwili odkrycia w końcowej części ciągu głównego występował naciek agrawitacyjny w kształcie serca, spajający ze sobą dwa stalaktyty. Ponadto występowały również stalaktyty wychylone z pozycji pionowej. Badany był radiowęglowy wiek dwóch prób nacieków z Jamy Ani. Otrzymane wyniki wskazują na powstanie nacieków przed ok. 40 tysiącami lat.

Na ścianach studni wejściowej występują glony i porosty. Pod studnią stwierdzono obecność ciem Triphosa dubitata i dwóch nietoperzy podkowców małych.Obecność nietoperzy tego gatunku była notowana wcześniej w literaturze.

Jaskinia została w poważnym stopniu zniszczona. Większość stalaktytów jest wyłamana, usunięta została także część stalagmitów, jak również wspomniany naciek agrawitacyjny. Namuliska, poza wschodnim końcem jaskini nie były rozkopywane.

Historia poznania

Fragment początkowy jaskini w postaci 4 metrowej studzienki był znany od dawna. Został on wymieniony w książce "Jaskinie Wyżyny ..." w spisie pod nazwą "Schronisko w Studni". Jaskinię odkrył zespół R. Dutkiewicz, J. Sznajder w dniu 23 stycznia 1988. Dwójka ta przekopała korek zamykający dno studni składający się ze zbutwiałych liści i gałęzi. Podczas tej akcji poznali oni większą część jaskini. Następnego dnia prace odkrywcze kontynuowała ta sama grupa wzmocniona o Radosława Urbanika. Kolejnych odkryć dokonał kilkanaście dni później zespół w składzie: R. Dutkiewicz, W. Wiśniewski, M. Gradziński, M. Banaś, G. Stawowy. Osiągnięto wtedy obecne dno jaskini i ustalono prawie cały jej obecny kształt.

Bibliografia

Gradziński M., Szlerewicz M., Górny A. - Jaskinie Ojcowskiego Parku Narodowego. Dolina Sąspowska, Wąwóz Jamki, 1995